Nadenken over alles, de hele dag. Over wat iemand zei, de sfeer in de personeelskamer, welke kleren je aan zult trekken, iemands blik. Of over wat je zelf hebt gezegd en een volgende keer anders zult doen. Een draadje in je sok, een steek in je hoofd, een brok in je keel. Hoe subtiel ook, je voelt het. Net als de luchtvochtigheid in een gebouw en iemands mood; of hij haast heeft of niet, echt luistert of met zijn gedachten elders is. Je voelt het zelfs door de telefoon. Het leven van een hoogsensitief persoon is vermoeiend en tegelijk zó rijk. Ik zou het voor geen goud willen missen.

Wat is HSP?
HSP staat voor hoogsensitief persoon. Hoogsensitiviteit is een aangeboren eigenschap. HSP’ers hebben een zenuwstelsel dat fijner is afgesteld. Alsof er meer antennes uitstaan op hogere frequenties. Ze merken veel meer op, hebben een diepere informatieverwerking en denken over veel meer dingen na. Er komen dus meer prikkels binnen. Dat is verrijkend én vermoeiend. Omdat hoogsensitiviteit een eigenschap is die bij 15 tot 20 procent van de bevolking voorkomt, zijn de HSP’ers in de minderheid. Hun gedrag of reactie wordt daarom regelmatig als afwijkend, overdreven of aanstellerig gezien, ook door henzelf. Dat is het allerminst!

De voordelen van hoogsensitiviteit
Omdat het zenuwstelsel van een hoogsensitief persoon scherp is afgesteld, beleven ze bijvoorbeeld muziek, het weer, gezelschap of lekker eten intenser. HSP’ers voelen zich vaak sterk verbonden met dieren en de natuur en hebben een natuurlijke afkeer van ruzie en geweld. Thrillers en mensenmassa’s laten ze liever links liggen, rust en stilte daar hebben ze veel meer mee. Hoogsensitieve mensen zijn over het algemeen ook empathisch. Ze voelen snel aan hoe het met een ander gaat en nemen die gevoelens soms zelfs over. Bij een hoogsensitief persoon kun je daarom vaak rekenen op begrip. Hun intuïtie vertelt ze daarnaast aan wie ze beter wel en aan wie ze beter geen aandacht kunnen besteden. HSP’ers die durven te vertrouwen op hun intuïtie hebben daarmee een prachtig hulpmiddel in handen dat ze helpt bij het maken van de juiste keuzes.

Geen hokjes graag
Je hoeft HSP’ers niet in een hokje te plaatsen. Ze zijn er in alle soorten en maten. Meestal wordt een hoogsensitief persoon als verlegen en terughoudend gezien, maar er zijn er zeker ook die extravert zijn en altijd op zoek naar spanning en avontuur. Wel zal de batterij van een actieve en ondernemende HSP’er sneller leeg zijn en hebben ze meer tijd nodig om weer op te laden. Balans is misschien wel het toverwoord voor HSP’ers, zodat ze altíjd lekker in hun vel kunnen zitten. Als je immers in plaats van één wel tien antennes hebt uitstaan, zie je meer, hoor je meer en voel je meer en dat moet allemaal verwerkt worden. Bovendien willen HSP’ers die informatie graag met elkaar verbinden, zodat ze het geheel begrijpen. Eeh … ja, vermoeiend dus. En rijk!

Boeken over hoogsensitiviteit
Jaren geleden haalde mijn moeder het boek Hoog sensitieve personen in huis, een van de eerste boeken over dit onderwerp. Voorin het boek staat een zelftest, ik kon bijna alle vragen met ‘ja’ beantwoorden. Toen we zelf kinderen hadden die ik de eigenschap kan toedichten, las ik Leven met hooggevoelige kinderen en De hoogsensitiviteit survivalgids. In beide boeken staan mooie oefeningen om kinderen hierin te begeleiden. In Overprikkeld las ik veel herkenning. Zo beschrijven de auteurs hoe een HSP’er reageert op een uitnodiging voor een verjaardagsfeestje. Zodra de uitnodiging op de deurmat valt, gaan de radars in het hoofd draaien: Wat voor kleren moet ik aan? Wat voor cadeau zal ik kopen? Wanneer zal ik dat halen? Wie komen er nog meer naar het feestje? Hoe laat ben ik weer thuis, want de volgende dag heb ik vroeg een andere afspraak. Overdreven? Welkom in de wereld van een hoogsensitief brein, schrijven ze.

Tips voor HSP’ers

1. Accepteer dat je bent wie je bent en dat je nou eenmaal op een bepaalde manier reageert op mensen, films, het weer of muziek. Je bent niet minder dan een ander, of beter, je bent precies goed zoals je bent en uniek.
2. Luister goed naar je lichaam en naar je gevoel. Ga je een grens over, plan dan rust in. Zeg ‘nee’, hoe moeilijk en vervelend ook. Ooit leerde ik deze zin, als reminder: Een ‘nee’ naar een ander is een ‘ja’ naar jezelf.
3. Werk aan je zelfvertrouwen. Veel HSP’ers worden onzeker, omdat ze niet meekunnen in het tempo dat van ze wordt gevraagd. Complimenteer jezelf, denk positief, je kunt het. Laat negatieve gedachten, schuldgevoelens of het idee dat je minder bent los. Doe de dingen waar je goed in bent en waar je blij van wordt. Verzamel moed voor de dingen die je spannend vindt en ga steeds een stapje verder.
4. Plan echt tijd in om uit te rusten, alleen te zijn, de natuur in te gaan en op te laden.
5. Zorg goed voor jezelf. Pas jezelf niet (altijd) aan, aan wat de norm is. Want wie bepaalt die norm? Jij bepaalt wat voor jou juist is en wat niet. Een uitnodiging is geen opdracht. Durf voor jezelf op te komen.
6. Leer met je emoties om te gaan. Krop ze niet op, maar doorvoel ze.
7. Verdiep je in hoogsensitiviteit. Lezen dat je niet alleen bent, is een steun in de rug. Je bent niet gek, je hebt een gevoelig afgesteld zenuwstelsel. Dat is alles. En daar kun je je voordeel mee doen.

Boeken:

• Overprikkeld – Eerste hulp bij hoogsensitiviteit – Liesbeth Kamerling & Lieke Zunderdorp
• Hoog sensitieve personen – Hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt – Elaine N. Aron
• Leven met hooggevoelige kinderen – Susan Marletta-Hart
• De hoogsensitiviteit survivalgids – An Michiels
• De roep van de hooggevoelige vrouw – Herstel de wezenlijke verbinding met jezelf – Tamara Beekmans
• Ben ik een empaat? – Stephanie Red Feather