De tijd vliegt. Dat wist ik. Maar zo snel? Voor de derde keer in vier jaar maak ik me op voor de afscheidsmusical van groep 8. Maandenlang hebben de kinderen keihard geoefend om hun ouders een mooie avond te bezorgen. Al die mini-artiesten op het podium doen me terugdenken aan het moment dat ze – gisteren nog – huppelend door het kleuterlokaal gingen. Dat ze blokkentorens bouwden in de gang of de pop een flesje gaven. Vandaag zijn ze ineens zo hard op weg volwassen te worden. Zoveel ervaringen rijker, verdrietige en mooie.  

Hand in hand
Meestal komen de tranen op rustige momenten. Als ik schijnbaar gedachteloos over de snelweg rijd of zit te mijmeren achter mijn bureau. Dan denk ik aan het moment twaalf jaar geleden dat ik stevig haar kleine handje vasthield toen we voor het eerst ‘onze’ basisschool binnenliepen. Ik liep steevast te snel, want zij zag overal spelende kinderen, doorkijkjes naar kleurrijke lokalen, mooie tekeningen aan de muur. ‘Slow down, moeders,’ zei ik tegen mezelf. Samen lazen we een boekje of kleurden een tekening. ’s Middags viel ze in de zandbak op het schoolplein bijna in slaap, de terugreis van haar eerste schoolreisje sliep ze op mijn schoot. Waar is die tijd gebleven? En waar zijn de jaren dat haar zusje en broertje er moeiteloos achteraan hobbelden? Zij waren er al thuis voordat hun eerste schooldag begon.

Kersen
Schoolreisjes, kinderfeestjes, kamp, veterdiploma’s, avondvierdaagse, voorleeswedstrijden, Koningsspelen, muziek in de klas, raamschilderingen, de Grote Rekendag, gymlessen, spreekbeurten. De lijst van kersen op de taart is lang. Maar ook waren daar het meidenvenijn, rekenen op tijd en de gevolgen van een intelligente lockdown. Soms gleden mijn kinderen even af, dan weer bloeiden ze op, maar alle drie volgden ze hun eigen weg, in hun eigen tempo. Als ik er dan aan denk dat hun belangrijkste vormingsjaren achter ze liggen, moet ik weer slikken. De basisschool heeft zoveel invloed gehad op hoe ze zich hebben ontwikkeld, wie ze zijn en wie ze zullen worden. Heb ík er ook alles aan gedaan om ze zelfstandig de wereld in te sturen? vraag ik me dan af. Staan ze stevig? Volgen ze hun hart? Weten ze hoe ze moeten luisteren naar hun lichaam en hun eigen wijsheid?  

Waar het echt om gaat
Twee keer per jaar kwamen de rapporten mee naar huis. Bij de kleuters waren dat geschreven verhalen en die waren het leukst. Later vond ik de persoonlijke verhaaltjes van de leerkrachten nog steeds het interessantst, want daarin stond wie mijn kind op school was, niet wat het kon. Dat taal, spelling en rekenen goed gingen was natuurlijk hartstikke fijn voor ze en daar ben ik ook zeker trots op. Maar wat me keer op keer ontroerde in de rapporten waren deze woorden: ‘Je bent heel sociaal.’ ‘De kinderen uit de klas vinden jou erg lief, en juf ook. Je helpt graag een ander.’ ‘Jij leeft en geniet van heel veel dingen. Je bent zéér behulpzaam. Blijf wie je bent.’ Weer die tranen.

Zwaaien
Soms vliegt het me aan, hoe snel ze groter groeien. Binnenkort zwaait de basisschool ook mijn jongste kind uit als hij voor de allerlaatste keer door een haag van leerlingen het schoolplein afrent. Recht mijn armen in, dat dan weer wel. Maar toch, weer een kind dat uitvliegt. Dat meer en meer zijn eigen weg gaat bewandelen. Dat is mooi. Mijn tranen zitten dan ook vol geluk. En trots. En een beetje onzekerheid. Want waar vliegen ze heen? Vliegen ze veilig? ´The bad news is time flies, the good news is you´re the pilot,´ staat op een kaartje dat naast mijn bureau hangt. Het probleem is alleen dat hoe groter de kinderen worden, hoe minder ik piloot kan zijn. Dus moet ik loslaten. Ik kan dat. Zeker. Maar nu nog even niet.